Zapisz na liście
Stwórz nową listę

Przepisy dronowe 2024 - wszystko co musisz wiedzieć

2023-12-07
Przepisy dronowe 2024 - wszystko co musisz wiedzieć

Wyjaśniamy przepisy obowiązujące dla dronów w Polsce. Dowiesz się, jakie innowacje wprowadzono w zakresie przepisów, aby zabezpieczyć interesy publiczne i prywatne, a jednocześnie umożliwić rozwój dronów w różnych dziedzinach. Sprawdź prawo dronowe 2024, gdzie odkryjesz, jak państwa członkowskie EASA (w tym Polska) kształtują regulacje tak, aby skutecznie dbać o społeczeństwo, jednocześnie zapewniając prywatność i uwzględniając prawa człowieka. 

Spis treści:

Przepisy stosowane w kategorii otwartej i szczególnej

Kategoria otwarta

Kategoria szczególna

Drony z etykietą identyfikacyjną klasy C0-C6

Podsumowanie

Przepisy stosowane w kategorii otwartej i szczególnej

W jakim okresie czasu obowiązują rozporządzenia UE 2019/947 i 2019/945?

Z powodu kryzysu związanego z COVID-19 data rozpoczęcia stosowanego rozporządzenia UE 2019/947 została przesunięta z 1 lipca 2020 r. na 31 grudnia 2020 r., co oznacza, że:

  • od 31 grudnia 2020 r. rejestracja operatorów dronów i certyfikowanych dronów jest obowiązkowa
  • od 31 grudnia 2020 r. operacje w kategorii "szczególnej" możesz wykonać po uzyskaniu zezwolenia od krajowych władz lotniczych
  • od 1 stycznia 2023 r. jako użytkownik drona obsługujący drony bez etykiety identyfikacyjnej klasy możesz nadal działać z pewnymi ograniczeniami zgodnie z art. 22 rozporządzenia UE 2019/947
  • od stycznia 2022 r. krajowe zezwolenia, certyfikaty i deklaracje muszą zostać w pełni przekształcone w nowy system UE
  • od 1 stycznia 2022 r. państwa członkowskie EASA muszą udostępniać informacje o strefach geograficznych na potrzeby systemu GEO w formacie cyfrowym dostosowanym między krajami UE
  • od stycznia 2023 r. wszystkie operacje w kategorii "otwartej" i wszyscy operatorzy dronów muszą w pełni przestrzegać przepisów rozporządzenia UE 2019/947 i rozporządzenia UE 2019/945

Kim jest operator drona?

Operator drona to dowolna osoba fizyczna lub prawna organizacja, która jest właścicielem drona (dronów) lub go wynajmuje. Możesz być zarówno operatorem drona, jak i pilotem, jeśli jesteś również osobą, która faktycznie lata dronem. Możesz natomiast być pilotem, nie będąc operatorem drona, jeśli dla przykładu jesteś pilotem pracującym dla firmy świadczącej usługi z wykorzystaniem dronów. W takim przypadku firma jest operatorem drona, a Ty jesteś pilotem. Jeśli kupiłeś drona, aby latać nim w wolnym czasie, jesteś zarówno operatorem drona, jak i pilotem. Jeśli kupiłeś drona, aby podarować go w prezencie, osoba, która otrzyma prezent, a następnie będzie latać dronem, będzie operatorem drona i pilotem.

Do jakich rodzajów dronów odnosi się rozporządzenie?

Rozporządzenie obejmuje wszystkie typy statków powietrznych bez pilota na pokładzie, w tym modele latające sterowane radiowo (stałopłaty z napędem, helikoptery, szybowce, RPAS), niezależnie od tego, czy są one wyposażone w kamerę.

Dron to inaczej bezzałogowy statek powietrzny (BSP) co oznacza działający lub zaprojektowany do autonomicznego działania lub zdalnego sterowania bez pilota na pokładzie. Rozporządzenie dotyczy;

  • prac lotniczych
  • mobilności powietrznej w miastach
  • lotów rekreacyjnych, w tym modelami samolotów
  • międzynarodowych lotów IFR

RPAS (Remotely Piloted Aircraft Systems) to podkategoria BSP, która obejmuje w pełni autonomiczne drony, latające całkowicie samodzielnie, bez potrzeby interwencji pilota.

Odniesienie regulacyjne: art. 3 ust. 30 rozporządzenia (UE) 1139/2018 / art. 2 ust. 1 rozporządzenia UE 2019/947 i art. 3 ust. 3 rozporządzenia UE 2019/945.

Kiedy dron jest uznawany za zabawkę?

Dron jest uznawany za zabawkę, jeśli może być atrakcyjny dla dziecka. Mówiąc dokładniej, produkty zaprojektowane lub przeznaczone wyłącznie do użytku podczas zabawy przez dzieci w wieku poniżej 14 lat uznaje się za zabawkę i muszą być zgodne z dyrektywą 2009/48/WE w sprawie bezpieczeństwa zabawek. Zgodność drona z tą dyrektywą jest deklarowana w odpowiedniej deklaracji zgodności UE. W przypadku wątpliwości fakt, że produkt powinien być uznany za zabawkę, jest oceniany przez organy nadzoru rynku na podstawie szeregu cech związanych z atrakcyjnością produktu dla dzieci, dostępnością itp.

Producenci mogą jednak wyraźnie wyłączyć swój produkt z zakresu stosowania dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa zabawek (gdy możliwe jest wprowadzenie w błąd) poprzez wyraźne wskazanie minimalnego wieku > 13 lat na swoim produkcie (opakowanie, instrukcja obsługi itp. na przykład "nie używać poniżej 14 lat").

Odniesienie do przepisów prawnych: Artykuł 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa zabawek.

Jaka jest różnica między dronem autonomicznym a automatycznym?

Autonomiczny dron jest w stanie wykonać bezpieczny lot bez Twojej interwencji. Robi to z pomocą sztucznej inteligencji, umożliwiając radzenie sobie z wszelkiego rodzaju nieprzewidzianymi i nieprzewidywalnymi sytuacjami awaryjnymi. Różni się to od operacji automatycznych, w których dron leci z góry ustalonymi trasami zdefiniowanymi przez Ciebie przed rozpoczęciem lotu. W przypadku tego typu dronów konieczne jest, abyś mógł przejąć kontrolę i interweniować w nieprzewidzianych zdarzeniach, do których dron nie został zaprogramowany. Podczas gdy automatyczne drony są dozwolone we wszystkich kategoriach, autonomiczne drony nie są dozwolone w kategorii "otwartej". Autonomiczne drony wymagają weryfikacji zgodności z wymogami technicznymi, które są kompatybilne z systemem wprowadzonym dla kategorii "otwartej". Autonomiczne operacje dozwolone są w kategorii "szczególnej", gdzie regulacje obejmują wymagania odpowiednio do poziomu zaawansowania. Autonomiczne operacje dozwolone są również w kategorii "certyfikowanej".

Kim jest osoba niezaangażowana?

Osoba niezaangażowana to osoba, która nie uczestniczy w operacji BSP lub która nie jest świadoma instrukcji i środków ostrożności podanych przez operatora drona. Przykłady osób niezaangażowanych:

widzowie zgromadzeni na zajęciach sportowych, koncertach lub innych imprezach masowych
ludzie na plaży, w parku lub spacerujący po ulicach
Osoba niezaangażowana to nie tylko osoba, która jest bezpośrednio narażona na działanie drona, ale może to być również osoba znajdująca się w autobusie, samochodzie itp. jeśli jest narażona pośrednio. Na przykład, jeśli dron przelatuje nad samochodem, jego kierowca powinien być uważany za "osobę niezaangażowaną". Powodem jest to, że dron latający w pobliżu samochodu (nawet jeśli w niego nie uderzy) może rozpraszać kierowcę, a tym samym spowodować wypadek samochodowy.

Odniesienie do regulacji: GM1 Artykuł 2(18) Definicje, Decyzja ED 2019/021/R.

Kim jest osoba zaangażowana?

Osoba jest uważana za zaangażowaną, jeśli zdecyduje się wziąć udział w operacji, rozumie ryzyko i jest w stanie sprawdzić pozycję drona podczas lotu. W związku z tym, aby zostać uznanym za osobę "zaangażowaną" w operację, należy:

  • wyrazić zgodę na udział w operacji (np. zgodę na przelot drona), zgoda musi być wyraźna
  • otrzymać od operatora drona/pilota instrukcje i środki ostrożności, które należy zastosować w sytuacji awaryjnej
  • nie być zajętym innymi czynnościami, które uniemożliwiłyby sprawdzenie pozycji drona, a w razie incydentu podjęcie działań w celu uniknięcia trafienia.

Napisanie na kartce, że dron będzie używany podczas wydarzenia, nie jest uważane za wystarczające, ponieważ operator drona musi uzyskać indywidualną wyraźną zgodę i upewnić się, że ludzie rozumieją ryzyko i procedury, które należy podjąć w nagłych wypadkach. Podczas operacji oczekuje się, że zaangażowane osoby będą śledzić lot drona i będą gotowe do podjęcia działań w celu ochrony w przypadku nieoczekiwanego zachowania drona. Jeśli podczas operacji BSP ludzie są zajęci pracą lub oglądaniem czegoś, co nie jest zgodne z monitorowaniem lotu drona, nie można ich uznać za zaangażowanych. 

Odniesienie do regulacji: GM1 Artykuł 2(18) Definicje, Decyzja ED 2019/021/R.

Co to jest zgromadzenie ludzi?

Zgromadzenie ludzi to tłum ludzi. Nie jest definiowany przez konkretną liczbę osób, ale jest związane z możliwością przemieszczania się jednostki w celu uniknięcia konsekwencji działania drona, który wymknął się spod kontroli. Jeśli grupa ludzi jest na tyle duża, że możliwość swobodnej ucieczki lub oddalenia się od drona jest ograniczona, wówczas uznaje się zgromadzenie ludzi. Przykładami zgromadzeń ludzi można uznać:

  • wydarzenia sportowe, kulturalne, religijne lub polityczne
  • plaże lub parki w słoneczny dzień
  • ulice handlowe w godzinach otwarcia sklepów
  • ośrodki narciarskie / trasy narciarskie

Odniesienie do regulacji: GM1 Artykuł 2(3) Definicje, decyzja ED 2019/021/R

Co jest objęte regulaminem w rozporządzeniu UE?

Rozporządzenia UE przyjmują podejście oparte na ryzyku i jako takie nie wprowadzają rozróżnienia między działalnością rekreacyjną a komercyjną. Uwzględniają one wagę i specyfikacje drona oraz operację, którą ma on wykonać. Przepisy dotyczą dronów sprzedawanych na rynku:

Dla pracy w kategorii "otwartej":

  • te, które będą opatrzone etykietą identyfikacyjną klasy (zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/945) od 0 do 6, od lżejszych do cięższych modeli
  • te budowane prywatnie
  • wprowadzone do obrotu przed 31 grudnia 2023 r.

Dla pracy w kategorii "szczególnej", wszystkie drony należące do tej kategorii, w tym te bez etykiety identyfikacyjnej klasy.

Rozporządzenie UE 2019/947 uwzględnia większość rodzajów operacji i ich poziomyryzyka. Czyni to poprzez trzy kategorie operacji: "otwarte", "szczególne" i "certyfikowane".

Czy państwo członkowskie EASA może utrzymać krajowe przepisy dotyczące dronów równolegle z nowymi europejskimi przepisami dotyczącymi dronów?

Rozporządzenie UE w sprawie dronów jest aktem prawnym, który zaczął obowiązywać we wszystkich państwach członkowskich UE od 31 grudnia 2020 r., zastępując przepisy krajowe i sprawiając, że nie mają one już zastosowania. Europejskie przepisy dotyczące dronów zapewniają jednak państwom członkowskim pewną elastyczność w opracowywaniu aktów określających niektóre aspekty, takie jak:

  • minimalny wiek pilota zdalnego sterowania
  • konwersja certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia UE
  • autoryzacja klubów i stowarzyszeń modelarskich
  • grzywny w przypadku naruszenia rozporządzenia
  • korzystanie ze stref geograficznych
  • ubezpieczenie

Państwa członkowskie EASA nie mogą opracowywać żadnych dalszych przepisów dotyczących dronów na temat, który jest już regulowany przez europejskie rozporządzenie w sprawie dronów.

Czy certyfikaty wydane w Wielkiej Brytanii dla systemów BSP, w tym szkolenia pilotów, będą akceptowane w UE po 31 grudnia 2023 r.?

Wielka Brytania (UK) wystąpiła z systemu Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego Unii Europejskiej (EASA) z dniem 1 stycznia 2021 r. Od tego dnia prawo UE nie ma już zastosowania w Wielkiej Brytanii, która jest uważana za kraj trzeci.

Oznacza to, że zgodnie z art. 41 rozporządzenia Komisji (UE) 2019/945 jako operator bezzałogowych statków powietrznych (BSP), Twoje główne miejsce prowadzenia działalności, siedziba lub miejsce zamieszkania w  jest Wielkiej Brytanii, masz obowiązek przestrzegać rozporządzenia Komisji (UE) 2019/947 na potrzeby operacji w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej. Właściwym organem dla takiego operatora państwa trzeciego, który pragnie prowadzić działalność w UE, jest właściwy organ pierwszego państwa członkowskiego, w którym zamierzasz prowadzić działalność.

W drodze odstępstwa od powyższych przepisów, zgodnie z art. 41 Rozporządzenia Komisji (UE) 2019/945, certyfikat kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego lub certyfikat operatora BSP wydany przez państwo trzecie może zostać uznany przez właściwy organ państwa członkowskiego UE stan, pod warunkiem że spełnione są wszystkie następujące warunki:

  • państwo trzecie zwróciło się o takie uznanie
  • świadectwo kompetencji pilota bezzałogowego statku powietrznego lub świadectwo operatora BSP są ważnymi dokumentami dla państwa gdzie je wydano
  • komisja, po konsultacji z EASA, zapewnia, że ​​wymogi, na podstawie których wydano takie certyfikaty, zapewniają ten sam poziom bezpieczeństwa, jaki zapewnia rozporządzenie (UE) 2019/945

Czy muszę zarejestrować swojego drona?

Drony, o ile nie są certyfikowane, nie muszą być rejestrowane. Natomiast Ty, jako operator drona, musisz się zarejestrować. Możesz to zrobić w krajowym urzędzie lotnictwa UE, w którym mieszkasz. W Polsce jest to Urząd Lotnictwa Cywilnego. Rejestracji dokonujesz raz, niezależnie od liczby dronów działających w kategorii "otwartej" lub "szczególnej". Rejestracja będzie ważna przez okres określony przez krajowy urząd lotnictwa, po którym należy ją odnowić. Nie musisz jednak rejestrować się, jeśli posiadasz drona, który:

  • waży mniej niż 250 g i nie posiada kamery ani innego czujnika zdolnego do wykrywania danych osobowych
  • z kamerą albo innym czujnikiem, waży mniej niż 250 g, ale jest zabawką (oznacza to, że jego dokumentacja wskazuje, że jest zgodny z dyrektywą 2009/48/WE dotyczącą zabawek)

Dron jest certyfikowany, gdy posiada certyfikat zdatności do lotu (lub ograniczony certyfikat zdatności do lotu) wydany przez Krajowy Urząd Lotnictwa Cywilnego. W takim przypadku wymagana jest rejestracja. Certyfikowany dron jest potrzebny tylko wtedy, gdy wymaga tego ryzyko operacji.

Odpowiednie rozporządzenie: art. 21 rozporządzenia UE 2019/947.

Co się stanie po rejestracji?

Po rejestracji użytkownik otrzymuasz "numer rejestracyjny operatora drona", który musi być umieszczony w formie naklejki lub napisu na wszystkich posiadanych dronach, w tym tych zbudowanych prywatnie. Musisz również przesłać go do "systemu zdalnej identyfikacji dronów". W Polsce, po otrzymaniu numeru rejestracyjnego ten numer jest przasyłany i zapisywany aytamatycznie tuż po pozytywnej rejestracjo.

Odniesienie regulacyjne: art. 14 rozporządzenia UE 2019/947.

Czy moja rejestracja jako operatora drona będzie uznawana w całej Europie?

Tak, jako operator drona otrzymasz unikalny numer rejestracyjny, który będzie ważny we wszystkich innych państwach członkowskich EASA. Nie można zarejestrować się dwukrotnie.

Odniesienie regulacyjne: art. 14 rozporządzenia UE 2019/947.

Latam modelami samolotów. Jak mogę latać moim modelem?

Jako modelarz lotniczy masz następujące możliwości prowadzenia swoich operacji:

  1. Możesz działać jako członek klubu lub stowarzyszenia modelarskiego, który otrzymał od właściwego organu zezwolenie określone w art. 16 rozporządzenia w sprawie BSP. W takim przypadku powinieneś przestrzegać procedur klubu lub stowarzyszenia modelarskiego zgodnie z zezwoleniem. Zezwolenie będzie określać wszystkie warunki działania i może odbiegać od rozporządzenia (na przykład może zezwalać na operacje z dronami o masie przekraczającej 25 kg lub latającymi wyżej niż 120 m itp.) Państwa członkowskie mogą umożliwić klubom i stowarzyszeniom modelarskim rejestrowanie swoich członków w systemach rejestracji ustanowionych zgodnie z art. 14 w ich imieniu. W przeciwnym razie członkowie klubów i stowarzyszeń modelarzy lotniczych rejestrują się sami zgodnie z art. 14.
  2. Jeśli nie chcesz zostać członkiem klubu lub stowarzyszenia, możesz skorzystać ze specjalnych stref geograficznych określonych przez państwa członkowskie EASA zgodnie z art. 15 ust. 2 rozporządzenia BSP, w których drony i modele statków powietrznych są zwolnione z niektórych wymogów technicznych lub w których ograniczenia operacyjne są rozszerzone, w tym ograniczenia masy lub wysokości.
  3. Modele mogą być obsługiwane w podkategorii A3.

Odniesienie regulacyjne: Art. 16 rozporządzenia UE 2019/947.

Czy mogę latać dronem, gdziekolwiek chcę?

Każde państwo członkowskie EASA określa strefy geograficzne dla dronów, które są obszarami, w których drony nie mogą latać (np. parki narodowe, centra miast lub w pobliżu lotnisk) lub mogą latać tylko pod pewnymi warunkami, lub w których wymagają zezwolenia na lot. Dlatego ważne jest, aby skonsultować się z krajowym urzędem lotnictwa w celu sprawdzenia, gdzie można, a gdzie nie można latać dronem. Strefy geograficzne mają zastosowanie do wszystkich kategorii. Ponadto nie wolno latać dronem w pobliżu lub wewnątrz obszaru, w którym trwa akcja ratunkowa. Temat stref geograficznych dokładnie opisaliśmy w tym artykule.

Odniesienie do przepisów: Art. 15 i UAS.OPEN.060 (4) rozporządzenia UE 2019/94

Czy mogę latać nad ludźmi?

Generalnie, gdy działasz w kategorii "otwartej", nie możesz latać nad niezaangażowanymi ludźmi, chyba że masz prywatnie zbudowanego drona o wadze poniżej 250g lub drona zakupionego na rynku z etykietą identyfikacyjną klasy 0 lub 1. W każdym przypadku staraj się zminimalizować czas, w którym latasz nad ludźmi.

Jeśli posiadasz drona ze znakiem CE klasy 2, w podkategorii A2, należy utrzymywać drona w odległości nie mniejszej niż wysokość, na której znajduje się dron (jest to "zasada 1:1", tj. jeśli dron znajduje się na wysokości 40 m, odległość od osób postronnych powinna wynosić co najmniej 40 m) i nigdy nie powinieneś latać w odległości mniejszej niż 30 metrów w poziomie od osób postronnych. Jeśli dron jest wyposażony w funkcję trybu niskiej prędkości i jest ona aktywna, możesz latać w odległości do 5 metrów od niezaangażowanych osób. Odległość od niezaangażowanych osób w przypadku latania dronem klasy C2 we wszystkich innych przypadkach (drony z etykietą identyfikacyjną klasy 3, 4, 5 lub 6 lub prywatnie zbudowany i cięższy niż 250 g), należy upewnić się, że w zasięgu działania nie znajdują się żadne niezaangażowane osoby.

Odniesienie do przepisów: art. 4 ust. 1 lit. c) i UAS.OPEN.040 rozporządzenia UE 2019/947.

Jak wysoko mogę latać moim dronem?

Maksymalna wysokość lotu w Polsce wynosi 120 m od powierzchni ziemi (AGL). Oczywiście lepiej upewnić się, czy krajowe władze lotnicze nie wprowadziły strefy geograficznej z niższym limitem w obszarze, w którym wykonujesz loty. Jeśli musisz przelecieć nad przeszkodą wyższą niż 120 m, możesz wykonać lot na wysokości pionowej do 15 metrów nad przeszkodą, ale tylko na wyraźne żądanie właściciela przeszkody (np. umowa z właścicielem na przeprowadzenie inspekcji). W takim przypadku możesz latać w odległości poziomej 50 metrów od przeszkody.

Podczas pracy w pagórkowatym terenie, wysokość drona nad ziemią może być mniejsza. Należy utrzymywać drona w odległości 120 m od najbliższego punktu terenu. Oznacza to, że mogą wystąpić warunki, takie jak na szczycie wzgórza, gdzie nawet jeśli utrzymujesz drona w odległości 120 m od zbocza wzgórza, w rzeczywistości latasz w odległości większej niż 120 m nad dnem doliny. Tak długo, jak utrzymujesz drona w odległości 120 m od zbocza wzgórza, twój lot jest legalny.

Jak wysoko mogę latać moim dronem

Odniesienie do przepisów: UAS.OPEN.010 (2) (3) Załącznik część A do rozporządzenia UE 2019/947

Strefy geograficzne, (gdzie mogę latać) skąd mam wiedzieć, czy mogę latać w danej lokalizacji?

Zezwolenie na lot ma zastosowanie do wszystkich operacji w kategorii "otwartej" lub "szczególnej" i jest wydawane przez organ określony przez dane Państwo (w Polsce jest to ULC). Państwo może chcieć ograniczyć loty nad parkiem przyrody lub bardziej ryzykownym obszarem, takim jak np. obszar przemysłowy lub więzienie itp. Strefy goegraficzne nie są stałe, mogą się zmieniać ich obszary oraz zezwolenia wymagane na lot.

Przed rozpoczęciem lotu zawsze powinieneś sprawdzić strefy geograficzne i ich przestrzegać. W polsce strefę sprawdzisz na stronie www. airspace.pansa.pl/map. Wybierz widok dla BSP (Bezzałogowych Statków Powietrznych). Więcej o tym co oznaczają skróty np. TRA, MCTR dowiesz się w artykule Gdzie latać dronem? Mapa stref geograficznych.

mapa stref geograficznych drony pansa

Odniesienie regulacyjne Art. 15 rozporządzenia UE 2019/947

Czy istnieje minimalny wiek uprawniający do latania dronem?

Minimalny wiek dla zdalnych pilotów dronów w kategoriach "otwartych" i "specjalnych" wynosi 16 lat. Można skontaktować się z ULC, ponieważ można obniżyć minimalny wymagany wiek. Nie ma jednak minimalnego wieku do latania dronem ze znakiem CE klasy 0 w podkategorii A1.

Odniesienie regulacyjne: Artykuł 9 rozporządzenia UE 2019/947.

Czy potrzebuję ubezpieczenia do drona?

Jako operator drona zawsze musisz posiadać ubezpieczenie dla swojego drona, jeśli używasz drona o wadze powyżej 20 kg. Obecnie ubezpieczenie OC dla operatorów bezzałogowych statków powietrznych o wadze poniżej 20 kg jest dobrowolne. Jednym z najtańszych i najabrdziej przystępnych cenowo ubezpieczeń na drony znajdziesz na stronie ocdrony.pl.

Odniesienie regulacyjne: Artykuł 14 ust. 2 lit. d) rozporządzenia UE 2019/947.

Kategoria otwarta

Jak ustalić, czy należę do kategorii otwartej?

Dron może być obsługiwany w kategorii "otwartej", gdy:

  • nosi jedną z etykiet identyfikacyjnych klasy 0, 1, 2, 3 lub 4
  • jest zbudowany prywatnie, a jego waga jest mniejsza niż 25 kg
  • zostanie zakupiony przed 1 stycznia 2024 r., bez etykiety identyfikacyjnej klasy, jak powyżej
  • nie będzie obsługiwany bezpośrednio nad ludźmi, chyba że posiada identyfikację klasy lub jest lżejszy niż 250 g. (Należy zapoznać się z podkategoriami operacji: A1, A2 i A3, aby dowiedzieć się, gdzie można latać swoim dronem)
  • będzie utrzymywany w zasięgu wzroku (VLOS) lub zdalny pilot będzie wspomagany przez obserwatora UA
  • odbywa się na wysokości nie większej niż 120 metrów
  • nie przewozi żadnych niebezpiecznych towarów i nie upuszcza żadnych materiałów

Odniesienie do przepisów: Art. 4 i art. 20 rozporządzenia UE 2019/947; załącznik część A i art. 5 ust. 1 rozporządzenia UE 2019/947, część 1-5 załącznika do rozporządzenia UE 2019/945.

Należę do kategorii "otwartej", jak mogę określić, w której podkategorii mogę latać?

Podkategoria jest określana przez:

  • etykietę z oznaczeniem klasy (0, 1, 2, 3 lub 4), przymocowana do drona
  • wagę drona, w przypadku drona zbudowanego prywatnie lub drona bez etykiety identyfikacyjnej klasy

W kategorii otwartej istnieją trzy podkategorie: 

  • A1- maksymalna waga drona w tej podkategorii to 900 gramów. Istnieje zakaz wlatywania nad zgromadzenia osób. Można latać dronami klasy C0 ( np. Mini 3/3PRO, Mini 4/4PRO) oraz dronami o wadze poniżej 250 gramów, które zostały wprowadzone na rynek przed 01.01.24 (np. Mini 2 SE).
  • A2- Można latać tylko dronami z klasą C. Nie można latać nad postronnymi i zachować dystans 50 m.
  • A3- Maksymalna waga drona to 25 kg. Do tej podkategorii trafiają również wszystkie drony o wadze powyżej 250 g, które nie mają klasy i jej nie dostaną oraz drony własnej konstrukcji. Nie można latać nad ludźmi i zachować dystans 150 m od budynków. 

podkategorie dronow

Zastrzeżenie: w celu ułatwienia przejścia, drony bez etykiet identyfikacyjnych klasy mogą latać do 1 stycznia 2024 r. zgodnie z wymogami określonymi w art. 22 rozporządzenia UE 2019/947.

Kupiłem Drona DJI Mini (waga 249g), jak mogę go obsługiwać?

DJI Mini to drony o wadze poniżej 249 g, posiadają kamerę i nie są zabawką (co oznacza, że nie są zgodne z dyrektywą dotyczącą zabawek). W związku z tym należy podjąć następujące działania w celu zapewnienia zgodności z rozporządzeniem (UE) 2019/947:

  • Jako operator/właściciel drona musisz zarejestrować się w krajowym urzędzie lotnictwa cywilnego.
  • Po rejestracji otrzymujesz "numer rejestracyjny operatora drona", który musi być umieszczony w formie naklejki na wszystkich posiadanych przez Ciebie dronach, także tych zbudowanych prywatnie.
  • Podczas korzystania z drona należy zawsze przestrzegać wymogów podkategorii A1.

Certyfikat pilota zdalnego sterowania nie jest wymagany do obsługi tego rodzaju drona, jednak zaleca się przeprowadzenie szkolenia online A1/A3. W przypadku wątpliwości związanych z podkategoriami więcej informacji możesz zobaczyć tutaj.

Jakie są wymagania w podkategoriach kategorii "otwartej"?

Zgodnie z etykietą identyfikacyjną klasy drona lub wagą, w przypadku dronów budowanych prywatnie, mogą one być obsługiwane w różnych warunkach:

Drony posiadające znak CE klasy 0 lub zbudowane prywatnie i ważące do 250 g mogą latać w podkategorii A1, co oznacza prawie wszędzie, z wyjątkiem zgromadzeń ludzi lub obszarów, których państwo zakazało poprzez nałożenie ograniczeń na loty dronów (stref geograficznych w których jest to zakazane).

Drony z etykietą identyfikacyjną klasy 1 mogą być również obsługiwane w podkategorii A1, z tą różnicą, że wymagane jest zminimalizowanie lotów nad niezaangażowanymi osobami.

Drony oznaczone klasą identyfikacyjną 2 mogą być użytkowane w podkategorii A2, co oznacza, że w środowisku miejskim musisz jednak zachować bezpieczną odległość od osób postronnych. Zasadniczo ta minimalna odległość powinna być równa wysokości, na której lata dron (np. jeśli lecisz na wysokości 30 m, upewnij się, że najbliższa niezaangażowana osoba znajduje się co najmniej 30 m od miejsca, w którym dron spadłby pionowo w razie wypadku). W żadnym wypadku odległość ta nie może być mniejsza niż 5 m. Ponadto można latać w warunkach określonych dla podkategorii A3. Unikaj latania w obszarach, które zostały zakazane przez państwo poprzez nałożenie ograniczeń na loty dronów.

Drony posiadające etykietę identyfikacyjną klasy 3 lub 4, lub które są budowane prywatnie i ważą do 25 kg, mogą być obsługiwane w podkategorii A3. Oznacza to, że praktycznie nie można ich używać w środowisku miejskim. Trzymaj drona w odległości co najmniej 150 m od obszarów mieszkalnych, handlowych lub przemysłowych i działaj tylko w obszarach, w których nie ma niezaangażowanych osób w zasięgu, w którym dron może być obsługiwany. W każdym przypadku unikaj lotów na obszarach, które zostały zakazane przez państwo poprzez nałożenie ograniczeń na loty dronów.

Kto wydaje certyfikat kompetencji pilota zdalnego dla kategorii "otwartej" i jak długo jest on ważny?

W przypadku kategorii "otwartej" za wydawanie certyfikatów odpowiedzialne są krajowe władze lotnicze (w Polsce ULC). Certyfikat kompetencji pilota zdalnego jest ważny przez 5 lat. Jeśli przedłużenie ważności jest przeprowadzane przed wygaśnięciem certyfikatu, pilot może wziąć udział w seminarium organizowanym przez ULC lub podmiot przez nie uznany, w przeciwnym razie należy ponownie wykazać się kompetencjami.

Odniesienie do przepisów: DRONE.OPEN.070 (1) rozporządzenia UE 2019/947.

Czy certyfikat kompetencji dla kategorii "otwartej" będzie uznawany w całej Europie?

Tak, szkolenie przeprowadzone w jednym państwie członkowskim EASA jest uznawany we wszystkich pozostałych.

Jakiego szkolenia potrzebuję, aby latać dronem w kategorii otwartej?

Rodzaj wymaganego szkolenia zależy od typu używanego drona. Obowiązuje okres przejściowy do 31 grudnia 2023 r., a każde państwo członkowskie EASA może określić odpowiednie wymagania dotyczące szkolenia pilotów zdalnych zgodnie z poniższą tabelą:

BSP (dron) Operacja Operator drona / pilot
Klasa Maksymalna masa startowa Podkategoria Ograniczenia operacyjne Rejestracja operatora drona Kompetencje zdalnego pilota Minimalny wiek pilota
zbudowany prywatnie < 250 g A1 (może latać także w podkategorii A3) - może latać nad niezaangażowanymi osobami (należy go unikać, jeśli to możliwe)- zakaz latania nad zgromadzeniami ludzkimi nie, chyba że posiada kamerę/czujnik lub dron nie są zabawką nie potrzeba żadnego szkolenia brak minimalnego wieku
0 przeczytanie instrukcji obsługi 16*, brak minimalnego wieku, jeśli dron jest zabawką
starsze drony 16*
1 < 900 g - bez przelotów nad niezaangażowanymi ludźmi (jeśli tak się stanie, należy je ograniczyć)- zakaz latania nad zgromadzeniami ludzkimi tak - przeczytanie instrukcji obsługi
- pełne szkolenie online
- zdanie egzaminu teoretycznego online		 16*
2 < 4 kg A2 (może latać także w podkategorii A3) - bez przelotów nad niezaangażowanymi ludźmi
- zachowaj poziomą odległość 30 m od niezaangażowanych osób (można ją zmniejszyć do 5 m, jeśli włączona jest funkcja niskiej prędkości)		 tak - przeczytanie instrukcji obsługi
- pełne szkolenie online- zdanie egzaminu teoretycznego online
- przeprowadzenie i zadeklarowanie samokształcenia
- zdanie egzaminu pisemnego w CAA (lub w uznanej jednostce)		 16*
3 < 25 kg A3 - nie latać blisko ludzi
- należy latać poza obszarem miejskim (odległość 150 m)		 tak - przeczytanie instrukcji obsługi
- pełne szkolenie online
- zdanie egzaminu teoretycznego online		 16*
4
zbudowany prywatnie
starsze drony

Szkolenie pilotów od 1 stycznia 2024 r.

Jeżeli podkategoria w której latasz wymaga szkolenia możesz otrzymać jeden z certyfikatów zgodny z rozporządzeniem UE z logo EASA i używać go do obsługi swojego drona w kategorii "otwartej" we wszystkich państwach członkowskich EASA. Szkolenia A1/ A3 są dostępne na stronie ULC. Możesz odbyć szkolenia i egzaminy w wybranym przez Ciebie państwie członkowskim EASA.

Cetryfikat kompetencji pilota bezzałogowych statków powietrznych wykonasz w szkółce uprawionej przez ULC. Uważaj, niektóre nielegalne strony internetowe sprzedają fałszywe certyfikaty szkoleń. Zaufaj tylko tym dostawcom szkoleń i egzaminów, którzy są wymienieni na stronie ULC!

Nie jest wymagane żadne szkolenie, jeżeli dron, z którego korzystasz:

  • posiada etykietę identyfikacyjną klasy C0
  • jest zbudowany samodzielnie (zbudowany prywatnie) i ma maksymalną masę mniejszą niż 250 g
  • został zakupiony przed 31 grudnia 2023 r., bez tabliczki znamionowej i o maksymalnej masie mniejszej niż 250 g

Należy jednak zapoznać się z instrukcją producenta.

Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia on-line dla podkategorii „otwartej” A1/A3.

Jeżeli Twój dron spełnia jeden z poniższych warunków:

  • posiada jedną z następujących etykiet identyfikacyjnych klasy: C1, C3, C4
  • został zakupiony przed 31 grudnia 2023 r., bez tabliczki znamionowej i o maksymalnej wadze mniejszej niż 25 kg

Po zapoznaniu się z instrukcją producenta należy zarejestrować się jako operator drona, odbyć szkolenie online i przystąpić do egzaminu na kategorię A1/A3. Zrobisz to na stronie ULC. Możesz odbyć szkolenie i przystąpić do egzaminu w dowolnym państwie członkowskim EASA.

Po udzieleniu odpowiedzi na 40 pytań i uzyskaniu pozytywnej oceny na poziomie co najmniej 75% otrzymasz następujący certyfikat:

rejestracja_operatora_drona_i_szkolenie

Certyfikat kompetencji pilota zdalnego sterowania dla podkategorii A2 „otwarta”.

Jeżeli Twój dron posiada etykietę identyfikacyjną klasy C2:

  • Zapoznaj się z instrukcjami producenta
  • Ukończ szkolenie online i zdaj egzamin online zgodnie z definicją dla dronów posiadających etykietę identyfikacyjną klasy C1, C3 lub C4
  • Zidentyfikuj bezpieczny obszar spełniający wymagania dla podkategorii A3 (obszar, w którym w zasięgu drona nie znajdują się żadne niezaangażowane osoby, w odległości co najmniej 150 m od obszarów mieszkalnych, przemysłowych lub handlowych) i przeprowadzić samokształcenie praktyczne.

Teraz możesz przystąpić do dodatkowego egzaminu teoretycznego, aby uzyskać Cetryfikat Kompetencji Pilota BSP. Egzamin może odbywać się w formie stacjonarnej lub online w szkółce wyznaczonej przez ULC. Listę szkółek znajdziesz tutaj. Przed przystąpieniem do egzaminu należy przedstawić pomyślne ukończenie szkolenia praktycznego. Po udzieleniu odpowiedzi na 30 pytań i zdawalności na poziomie 75% otrzymasz omawiany certyfikat.

Czy przed lotem dronem muszę uzyskać zezwolenie w kategorii "otwartej"?

Nie jest wymagana wcześniejsza zgoda na operacje w kategorii "otwartej".

Jakie są moje obowiązki jako operatora drona w kategorii "otwartej"?

Jako operator drona latający w kategorii "otwartej" musisz:

  • upewnić się, że dron posiada numer rejestracyjny operatora drona (np. za pomocą naklejki) i ten sam numer jest przesyłany do zdalnej identyfikacji
  • opracować procedury operacyjne (pisemne procedury są wymagane, gdy operator drona zatrudnia więcej niż jednego pilota, w przeciwnym razie wystarczy, że pilot postępuje zgodnie z procedurami określonymi w instrukcji obsługi producenta)
  • upewnić się, że nie występują żadne zakłócenia radiowe, które mogłyby wpłynąć na połączenie sterowania dronem
  • wyznaczyć pilota dla każdej operacji; ważne jest, aby było jasne, kto jest osobą odpowiedzialną za każdy lot
  • zapewnić, aby pilot oraz personel wspierający obsługę drona zapoznali się z instrukcją obsługi i procedurami operatora drona, posiadali odpowiednie kompetencje oraz otrzymali odpowiednie informacje dotyczące wszelkich stref geograficznych publikowanych przez państwo członkowskie
  • upewnij się, że mapy w systemie GEO drona są aktualne, chyba że latasz w strefie geograficznej, w której system GEO nie jest wymagany
  • upewnij się, że (o ile nie korzysta się z drona zbudowanego prywatnie) posiada on deklarację zgodności z oznaczeniem klasy CE, a jego etykieta klasy (od 0 do 4) jest przymocowana do drona; oraz upewnić się, że osoby zaangażowane w obsługę drona są świadome ryzyka związanego z operacjami w podkategoriach A2 i A3

Odniesienie do przepisów: UAS.OPEN.050 zgodnie z załącznikiem 1 i art. 19 (2)

Jakie są moje obowiązki jako pilota w kategorii "otwartej"?

Jako pilot zdalnego sterowania musisz:
Przed lotem:

  • ukończ szkolenia i egzaminy wymagane dla danego typu operacji
  • musisz posiadać odpowiednie, aktualne informacje o strefach geograficznych opublikowane przez ULC
  • sprawdź ewentualne przeszkody i obecności osób niezaangażowanych w obsługę drona (chyba, że działa w podkategorii A1 z prywatnie zbudowanym dronem lub dronem z oznaczeniem CE klasy 0)
  • sprawdź, czy dron nadaje się do lotu i operacji, które będzie wykonywał
  • upewnij się, czy pilot zdalnego sterowania działa prawidłowo (jeśli dotyczy)
  • zobacz czy waga drona mieści się w limicie kategorii lub podkategorii planowanej operacji

Podczas lotu w kategorii "otwartej" należy:

  • nie obsługuj drona, jeśli nie jesteś zdolny do pracy ze względu na spożycie substancji psychoaktywnych/halucynogennych lub alkoholu albo z powodu choroby
  • powinieneś latać dronem w taki sposób, abyś cały czas mógł go wyraźnie widzieć (dron musi być w zasięgu wzroku), jeżeli chcesz latać dronem FPV, czyli w goglach powinieneś latać z obserwatorem, czyli osobą, która będzie monitorowała lot. Obserwator musi znajdować się obok Ciebie, aby mógł natychmiast informować Cię w przypadku zauważenia przeszkody i wydawać ci instrukcje, takie jak natychmiastowe lądowanie drona.
  • jeśli Ty lub obserwator zauważycie załogowy statek powietrzny, należy ustąpić mu miejsca i upewnić się, że jesteście z dala od niego, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do operacji należy natychmiast wylądować dronem.
  • dostosuj się do ograniczeń stref geograficznych
  • obsługuj drona zgodnie z instrukcją obsługi producenta
  • przestrzegaj procedur operatora
  • nie działaj w miejscach, w których trwa akcja ratunkowa (np. w razie wypadku należy trzymać się z dala od tego miejsca, ponieważ może być konieczne użycie helikoptera ratunkowego)

Odniesienie do przepisów: UAS.OPEN.060 zgodnie z załącznikiem część A dorozporządzenia UE 2019/947.

Co powinienem zrobić, gdy kupuję drona do użytku w kategorii otwartej lub w scenariuszu standardowym (STS) określonej kategorii?

Operator jest odpowiedzialny za uzyskanie wystarczającej pewności, że nabywany przez niego dron spełnia wymogi mające zastosowanie do jego klasy C 1-6.
Jako operator w szczególności musi zwrócić uwagę na:

  • unikanie zakupów bezpośrednio spoza UE, ponieważ dron może nie być przeznaczony na rynek UE i może nie być zgodny z prawodawstwem UE
  • sprawdź, czy dron posiada odpowiednie oznaczenie klasy od 1 do 6 i jest dostarczany z deklaracją zgodności wykazującą zgodność z rozporządzeniem w sprawie dronów (UE) 2019/945
  • kupując używanego drona, miej pewność, że nie został uszkodzony lub zmodyfikowany w sposób wpływający na jego początkową zgodność z rozporządzeniem w sprawie dronów (UE) 2019/945
  • sprawdź, czy początkowa zgodność drona z wymogami jego klasy C była utrzymywana przez cały okres jego eksploatacji, w szczególności, aby dron nie został uszkodzony lub zmodyfikowany w sposób, który mógłby na nią wpłynąć

Czy w kategorii "otwartej" nadal potrzebuję szkolenia, biorąc pod uwagę, że latałem dronami, zanim przepisy zaczęły obowiązywać?

Wszelkie certyfikaty kompetencji pilotów wydane przez organy krajowe zachowają ważność do dnia 1 stycznia 2024 r., po czym krajowe władze lotnicze będą musiały dokonać konwersji krajowych certyfikatów na nowe, zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Od 31 grudnia 2020 r., jeśli nie posiadasz krajowego certyfikatu kompetencji pilota zdalnego sterowania, musisz przejść wymagane szkolenie kompetencyjne wymagane dla kategorii "otwartej".

Odniesienie do przepisów: Art. 21 i załącznik część A (UAS.OPEN.020) i (UAS.OPEN.040) do rozporządzenia UE 2019/947.

Mój dron nie ma certyfikatu, czy będę mógł latać moim starym dronem po 31 grudnia 2023 r.?

Tak, po 1 stycznia 2024 r. nadal będzie można latać dronem bez etykiet identyfikacyjnych klasy, jednak tylko w ramach następujących podkategorii operacji, których należy w pełni przestrzegać:

  • podkategoria A1, gdy maksymalna masa startowa drona jest mniejsza niż 250 g
  • podkategoria A3, gdy maksymalna masa startowa drona jest mniejsza niż 25 kg

Interesuję się wyścigami dronów i/lub lataniem dronami z goglami (FPV) w kategorii "otwartej" do jakiej kategorii i podkategorii operacji zaliczam się jako zawodnik wyścigów dronów?

Zazwyczaj wyścigi dronów organizowane są przez kluby i stowarzyszenia. W takich przypadkach mogą one otrzymać zezwolenia operacyjne od krajowych władz lotniczych zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) 2019/947, które obejmują również organizację takich wydarzeń.

Jeśli zamiast tego chcesz przeprowadzić wyścig, który nie jest organizowany przez klub lub stowarzyszenie i nie ma w nim widzów (w tym kontekście oznacza to osoby niezaangażowane), będziesz należeć do kategorii "otwartej" i możesz działać w podkategorii A3. Przestrzegaj zasad, które opisujemy w punkcide poniżej.

Czy latanie w goglach (widok z pierwszej osoby) jest dozwolone w kategorii "otwartej"?

Rozporządzenie zezwala na wykonywanie lotów bez utrzymywania bezpośredniego kontaktu wzrokowego z dronem, pod warunkiem, że obok znajduje się osoba pełniąca funkcję obserwatora, utrzymująca bezpośredni kontakt wzrokowy z dronem i obserwuje przestrzeń powietrzną w celu upewnienia się, że nie zagraża się innym użytkownikom przestrzeni powietrznej  (np. statkom powietrznym, budynkom lub osobom).Obserwator musi znajdować się obok Ciebie, aby mógł natychmiast się z Tobą skontaktować w przypadku zauważenia przeszkody i przekazać Ci instrukcje, na przykład dotyczące natychmiastowego wylądowania dronem.

Odniesienie regulacyjne: Art. 4 lit. d) rozporządzenia UE 2019/947.

Buduję własne drony czy mogą być używane w kategorii "otwartej"?

Tak, drony budowane prywatnie mogą być używane w kategorii otwartej, w zależności od ich wagi, obsługiwane są w kategorii "otwartej" lub "szczególnej". Jako operator drona musisz spełnić wszystkie wymogi rozporządzenia, a w kategorii "otwartej" możesz operować tylko w podkategorii:

  • A1, gdy maksymalna masa startowa drona, w tym jego ładunek użyteczny, jest mniejsza niż 250 g, a maksymalna prędkość jest mniejsza niż 19 m/s
  • A3, gdy maksymalna masa startowa drona wraz z ładunkiem jest mniejsza niż 25 kg

Odniesienie do przepisów: UAS.OPEN.020 (5) (a) i UASOPEAN.040 (4) (a).

Planuję świadczyć usługi (komercyjne i inne) za pomocą dronów jak mogę określić, w której kategorii mogę działać, "otwartej" czy "szczególnej"?

W tym zakresie nie ma dodatkowych wymagań. Przez wejściem w życie przepisów uninych instniało rozróżnienie na loty komercyjne i niekomercyjne, jednak wraz z ich wejściem zostało to zniesione. Możesz świadczyć usługi komercyjne lub niekomercyjne w ramach kategorii "otwartej", jeśli spełniasz wszystkie wymagania określone dla kategorii "otwartej".

Odniesienie do przepisów: Art. 4 rozporządzenia UE 2019/947; załącznik część A i art. 5 ust. 1 rozporządzenia UE 2019/947.

Jestem mieszkańcem spoza UE odwiedzającym Europę i planuję latać moim dronem w kategorii "otwartej", czy muszę się zarejestrować?

Wszystkie operacje dronami prowadzone w państwach członkowskich EASA muszą być zgodne z rozporządzeniem w sprawie dronów, bez względu na narodowość operatora lub pilota. W związku z tym, jako rezydent spoza UE, jesteś również zobowiązany do zarejestrowania się w krajowym urzędzie lotnictwa pierwszego kraju UE, w którym zamierzasz prowadzić działalność.

Otrzymasz wówczas "numer rejestracyjny operatora drona", który należy umieścić w formie naklejki na wszystkich posiadanych dronach. Należy go również przesłać do "systemu zdalnej identyfikacji" posiadanego drona (dronów).

Po zarejestrowaniu się w kraju członkowskim EASA, rejestracja operatora drona będzie ważna w całej Europie, a jako operator będziesz zobowiązany do przestrzegania wszystkich przepisów rozporządzenia w sprawie dronów.

Jeśli zamierzasz prowadzić działalność w kategorii "szczególnej", musisz złożyć deklarację dotyczącą scenariusza standardowego lub wystąpić o zezwolenie operacyjne do krajowych władz lotniczych państwa członkowskiego UE, w którym się zarejestrowałeś.Jeśli chcesz prowadzić operacje w państwie członkowskim innym niż to, w którym się zarejestrowałeś, musisz postępować zgodnie z tą samą procedurą, co wszyscy inni obywatele państwa członkowskiego, w którym się zarejestrowałeś.

Odniesienie regulacyjne: Art. 41 ust. 1 i 2 rozporządzenia UE 2019/945.

Czy jako osoba niebędąca rezydentem UE moje kompetencje w kategorii "otwartej" są uznawane w UE?

Biorąc pod uwagę, że nie ma jeszcze wzajemnego uznawania między EASA a innymi krajami, w dziedzinie dronów szkolenie lub kwalifikacje uzyskane w kraju zamieszkania nie będą akceptowane w UE. W związku z tym będziesz musiał przejść wymagane szkolenie, zanim będziesz mógł latać swoim dronem. W międzyczasie inne kraje mogą opracować przepisy, które mogą zostać uznane przez Komisję Europejską za równoważne z przepisami obowiązującymi w Europie. Informacje na temat przyszłego uznania zostaną opublikowane na stronie internetowej Komisji UE, gdy tylko zostaną sfinalizowane.

Kategoria szczególna

Jak ustalić, czy należę do kategorii "szczególnej"?

Dron może być użytkowany w kategorii "szczególnej" lub "certyfikowanej", gdy nie spełnia wymagań określonych w kategorii otwartej.

Odniesienie do przepisów: Art. 4 i art. 20 rozporządzenia UE 2019/947; część A załącznika i art. 5 ust. 1 rozporządzenia UE 2019/947, części 1-5 załącznika do rozporządzenia UE 2019/945.

Wymagania szkoleniowe w kategorii "szczególnej", czy wszyscy piloci w kategorii "szczególnej" są zobowiązani do szkolenia się w lataniu dronem?

W przypadku operacji należących do kategorii "szczególnej" szkolenie zależy od operacji, którą zamierzasz przeprowadzić. O ile więc operacja nie mieści się w standardowym scenariuszu, po przeprowadzeniu oceny ryzyka konieczne będzie zaproponowanie krajowemu urzędowi lotnictwa cywilnego możliwego szkolenia. ULC w każdym przypadku oceni adekwatność szkolenia i jeśli potwierdzi je w zezwoleniu operacyjnym, stanie się wymaganym szkoleniem.
Jeśli operacja należy do standardowego scenariusza, musisz:

  • posiadać certyfikat wiedzy teoretycznej pilota do pracy w standardowych scenariuszach
  • posiadać akredytację ukończenia szkolenia praktycznego STS-01

W tym celu musisz ukończyć i pomyślnie przejść szkolenie online. Zarówno certyfikat, jak i akredytacja mogą być wydawane przez właściwy organ lub podmiot wybrany w tym celu.

Odniesienie do przepisów: UAS.SPEC.050 (d) i UAS.SPEC.060 (b) rozporządzenia UE 2019/947.

Kto wydaje certyfikat kompetencji pilota dla kategorii "szczególnej" i jak długo jest on ważny?

W przypadku standardowych scenariuszy krajowe władze lotnicze odpowiedzialne są za wydawanie certyfikatów. Certyfikat kompetencji pilota jest ważny przez 5 lat. Jeśli przedłużenie ważności certyfikatu jest przeprowadzane przed jego wygaśnięciem, możesz wziąć udział w seminarium organizowanym przez ULC lub podmiot uznany, w przeciwnym razie konieczne jest ponowne wykazanie się kompetencjami. W przypadku operacji w kategorii "szczególnej", które nie są objęte standardowymi scenariuszami, szkolenie zostanie określone w zezwoleniu operacyjnym wydanym przez ULC.

Odniesienie do przepisów: Artykuł 12 rozporządzenia UE 2019/947 i UAS.STS-01.020.

Czy certyfikat kompetencji dla kategorii "szczególnej" będzie uznawany w całej Europie?

Tak, szkolenie przeprowadzone w jednym państwie członkowskim EASA jest uznawane we wszystkich pozostałych krajach.

Czy muszę uzyskać zezwolenie przed lotem dronem w kategorii "szczególnej"?

W przypadku operacji w kategorii "szczególnej" operacje mogą być wykonywane w ramach ograniczeń standardowego scenariusza i przy użyciu odpowiedniego drona. Jako operator drona musisz jedynie złożyć deklarację do ULC i poczekać na potwierdzenie odbioru i kompletności. W przypadku wszystkich innych operacji w kategorii "szczególnej" wymagane jest zezwolenie operacyjne wydane przez ULC.

Należę do kategorii "szczególnej", jak mogę uzyskać zezwolenie?

W pierwszej kolejności sprawdź, czy dana operacja może zostać zrealizowana w ramach standardowego scenariusza. Jeśli tak, nie potrzebujesz zezwolenia, ale musisz złożyć deklarację w ULC. Należy używać drona oznaczonego etykietą identyfikacyjną odpowiedniej klasy (5 lub 6). Po złożeniu deklaracji w ULC otrzymasz potwierdzenie jej otrzymania i kompletności i będziesz mógł działać zgodnie z ograniczeniami standardowego scenariusza. W przeciwnym razie istnieją inne sposoby uzyskania zezwolenia operacyjnego w ramach kategorii "szczególnej", w zależności od poziomu ryzyka, jakie stwarza dana operacja.

Jako operator drona możesz ubiegać się o:

  1. Zezwolenie na operację poprzez przeprowadzenie oceny ryzyka zamierzonej operacji przy użyciu metodologii oceny ryzyka; jedną z możliwych metod jest SORA (specyficzna ocena ryzyka operacyjnego), którą można znaleźć jako AMC1 w artykule 11 rozporządzenia (UE) 2019/947. Dzięki temu można określić poziom ryzyka operacji oraz zidentyfikować środki łagodzące i cele w zakresie bezpieczeństwa operacyjnego niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa operacji. Gdy uznasz, że zostały wdrożone zadowalające środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa operacji, przesyłasz wszystkie informacje do ULC i składasz wniosek o zezwolenie operacyjne. Gdy ULC wyda zezwolenie - operacja może zostać rozpoczęta.
  2. Zezwolenie na operację poprzez wstępnie zdefiniowaną ocenę ryzyka (PDRA) jako uproszczenie przeprowadzania oceny ryzyka przez operatora drona. W przypadku operacji, które będą najbardziej powszechne w Europie, EASA przeprowadzi ocenę ryzyka i opublikuje, jako akceptowalny sposób zapewnienia zgodności z przepisami dotyczącymi dronów, wykaz działań, które musisz wdrożyć w celu bezpiecznego przeprowadzenia operacji. Nadal konieczne jest złożenie wniosku o zezwolenie do ULC, jednak zarówno operator drona, jak i ULC skorzystają ze standardowych środków określonych w PDRA. PDRA są publikowane przez EASA jako AMC do art. 11 rozporządzenia (UE) 2019/947.
  3. Certyfikat operatora lekkiego drona: jest to dobrowolna certyfikacja, po której ULC może przyznać operatorowi drona pewne uprawnienia. Możesz zwrócić się do ULC o ocenę organizacji w celu stwierdzenia, czy jesteś w stanie samodzielnie ocenić ryzyko związane z operacją. Wymagania, które musisz wykazać, określono w części C rozporządzenia (UE) 2019/947. ULC wyda certyfikat operatora lekkiego systemu bezzałogowego statku powietrznego i przydzieli uprawnienia na podstawie poziomu zaawansowania. Uprawnienia te mogą obejmować co najmniej jeden z poniższych elementów:-
    - prowadzenie operacji objętych standardowymi scenariuszami bez składania deklaracji
    - samodzielne wydawanie zezwoleń na operacje prowadzone przez operatora drona i objęte PDRA bez konieczności ubiegania się o zezwolenie
    - samodzielne zatwierdzanie wszystkich operacji wykonywanych przez operatora drona bez konieczności ubiegania się o zezwolenie

Odniesienie regulacyjne: artykuł 12 rozporządzenia UE 2012/947.

Jakie są moje obowiązki jako operatora drona w kategorii "szczególnej"?

Jako operator drona w kategorii "szczególnej" musisz:

  • upewnić się, na dronie umieszczony jest numer rejestracyjny operatora drona (np. za pomocą naklejki) i ten sam numer jest przesyłany do zdalnej identyfikacji
  • opracować procedury operacyjne (pisemne procedury są wymagane, gdy jako operator drona zatrudniasz więcej niż jednego pilota, w przeciwnym razie wystarczy, że pilot postępuje zgodnie z procedurami określonymi przez producenta w instrukcji obsługi)
  • upewnić się, że nie występują żadne zakłócenia radiowe, które mogłyby wpłynąć na połączenie sterowania dronem
  • wyznaczyć pilota dla każdej operacji; ważne jest, aby było jasne, kto jest osobą odpowiedzialną za każdy lotdopilnować, aby pilot i personel wspomagający obsługę drona zapoznali się z instrukcją obsługi i procedurami operatora drona, posiadali odpowiednie kompetencje i otrzymali stosowne informacje dotyczące wszelkich stref geograficznych opublikowanych przez ULC
  • upewnij się, że mapy w systemie GEO drona są aktualne, chyba że latasz w strefie geograficznej, w której system GEO nie jest wymagany
  • upewnij się, jeśli korzystasz z drona zbudowanego prywatnie, że posiada on deklarację zgodności z oznaczeniem klasy CE, a jego etykieta klasy (od 0 do 4) jest przymocowana do statku powietrznego
  • upewnij się, że osoby zaangażowane w obsługę drona są świadome ryzyka związanego z operacjami w podkategoriach A2 i A3
  • przeprowadź każdą operację w ramach ograniczeń określonych w deklaracji lub zezwoleniu operacyjnym
  • zachowaj procedury zapewniające bezpieczeństwo operacji
  • zapobiegaj bezprawnej ingerencji i nieupoważnionemu dostępowiupewnij się, że prywatność ludzi jest chroniona
  • zagwarantuj pilotowi wytyczne dotyczące minimalizowania uciążliwości powodowanych przez hałas i emisje
  • upewnij się, że pilot prowadzący operację i pozostały personel odpowiedzialny spełniają wszystkie warunki wymagane do prowadzenia operacji w kategorii "szczególnej"
  • prowadź rejestr operacji dronem
  • utrzymaj drona w odpowiednim stanie, aby zapewnić bezpieczne działanie

Odniesienie do przepisów: UAS.SPEC.050 rozporządzenia UE 2019/947

Jakie są moje obowiązki jako pilota w kategorii "szczególnej"?

Jako pilot zdalnego sterowania musisz:
Przed lotem:

  • ukończyć szkolenia i egzaminy wymagane dla danego typu operacji
  • posiadać odpowiednie, aktualne informacje o strefach geograficznych opublikowane przez ULC
  • sprawdzić przeszkody i obecności osób niezaangażowanych w obsługę drona (chyba że działa w podkategorii A1 z prywatnie zbudowanym dronem lub dronem z oznaczeniem CE klasy 0)
  • sprawdzić, czy dron nadaje się do lotu i operacji, które będziesz wykonywał
  • sprawdzić, czy kontroler zdalnego sterowania działa prawidłowo (jeśli dotyczy)
  • upewnić się, że waga drona mieści się w limicie kategorii lub podkategorii planowanej operacji
  • sprawdzić, czy środowisko operacyjne jest zgodne z dozwolonymi lub zadeklarowanymi ograniczeniami
  • zapewnić, że służby ruchu lotniczego, użytkownicy przestrzeni powietrznej i inni użytkownicy zostaną poinformowani o planowanej operacji

Podczas lotu w kategorii "szczególnej" należy:

  • nie obsługiwać drona, gdy jest się niezdolnym do pracy z powodu spożycia substancji psychoaktywnych/halucynogennych lub alkoholu, lub gdy jest się niezdolnym do pracy z powodu choroby
  • trzymać drona w takiej odległości, abyś mógł go wyraźnie widzieć; możesz użyć obserwatora UA do skanowania przestrzeni powietrznej, gdy chcesz latać z widoku pierwszej osoby, obserwatorzy UA muszą znajdować się obok ciebie, aby mogli natychmiast komunikować się w przypadku zauważenia przeszkody i wydawać ci instrukcje, takie jak natychmiastowe lądowanie drona
  • jeśli Ty lub obserwator UA zauważycie załogowy statek powietrzny, ustąpcie mu miejsca i upewnijcie się, że jesteście daleko od niego, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do operacji należy natychmiast wylądować dronem
  • zachowaj zgodność z ograniczeniami stref geograficznych
  • obsługuj drona zgodnie z instrukcją obsługi producenta
  • przestrzegaj procedury operatora
  • nie działaj w miejscach, w których trwa akcja ratunkowa (np. w razie wypadku należy trzymać się z dala od tego miejsca, ponieważ może być konieczne użycie helikoptera ratunkowego)
  • przestrzegaj dozwolonych lub zadeklarowanych ograniczeń

Odniesienie do przepisów: UAS.SPEC.060 rozporządzenia UE 2019/947

Czy po 31 grudnia 2023 r. będę mógł latać moim starym dronem w kategorii "szczególnej"?

Drony z kategorii "szczególnej" nie wymagają etykiety identyfikacyjnej klasy (z wyjątkiem sytuacji, gdy działają w standardowym scenariuszu).

Czy w ramach kategorii "szczególnej" nadal potrzebuję szkolenia, biorąc pod uwagę, że latałem dronami, zanim przepisy zaczęły obowiązywać?

Wszelkie certyfikaty kompetencji pilotów zdalnych wydane przez organy krajowe zachowają ważność do dnia 31 grudnia 2023 r., po czym krajowe władze lotnicze będą musiały dokonać konwersji krajowych certyfikatów na nowe, zgodne z niniejszym rozporządzeniem.To, czy po tej dacie będziesz musiał przejść dodatkowe szkolenie, będzie zależeć od procesu konwersji, który zdecyduje się wdrożyć krajowy urząd lotnictwa.

Od 1 stycznia 2024 r., jeśli nie posiadasz krajowego certyfikatu kompetencji pilota zdalnego sterowania, będziesz musiał przejść wymagane szkolenie kompetencyjne wymagane dla kategorii "otwartej".

Odniesienie do przepisów: Art. 21 i załącznik część A (UAS.OPEN.020) i (UAS.OPEN.040) do rozporządzenia UE 2019/947.

Interesuję się wyścigami dronów i/lub lataniem dronami z goglami (FPV) kategorii "szczególnej", jakiej autoryzacji potrzebuję?

Zazwyczaj wyścigi dronów są organizowane przez kluby i stowarzyszenia. W takich przypadkach mogły one otrzymać zezwolenia operacyjne od krajowych władz lotniczych zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) 2019/947, które obejmuje również organizację takich wydarzeń. Jeśli w locie biorą udział widzowie, operacja należy do kategorii "szczególnych" i należy złożyć wniosek o zezwolenie do ULC.

Czy latanie w goglach (widok z pierwszej osoby) jest dozwolone w kategorii "szczególnej"?

Rozporządzenie zezwala na wykonywanie lotów bez utrzymywania bezpośredniego kontaktu wzrokowego z dronem, pod warunkiem, że obok znajduje się osoba pełniąca funkcję obserwatora UA, utrzymująca bezpośredni kontakt wzrokowy z dronem i obserwująca przestrzeń powietrzną w celu upewnienia się, że nie zagraża innym stronom (np. statkom powietrznym, budynkom lub osobom). Obserwator UA musi znajdować się obok użytkownika, aby mógł się z nim natychmiast komunikować w przypadku zauważenia przeszkody i wydawać instrukcje, takie jak natychmiastowe lądowanie drona.

Odniesienie regulacyjne: Art. 4 lit. d) rozporządzenia UE 2019/947

Czy widzowie mogą przebywać w kategorii "szczególnej"?

Jeśli wydarzenie jest organizowane przez klub lub stowarzyszenie, które otrzymało zezwolenie od ULC lub organizator otrzymał zezwolenie operacyjne na operację w kategorii "szczególnej", wówczas widzowie są dozwoleni.

Buduję własne drony czy mój może być używany kategorii "szczególnej"?

Prywatnie zbudowane drony o dowolnej masie mogą być używane w kategorii "szczególnej", jeśli są uwzględnione w zezwoleniu operacyjnym wydanym przez ULC.

Planuję świadczyć usługi (komercyjne i inne) za pomocą dronów z kategorii "szczególnej" czy będę musiał zatwierdzić swoje zezwolenie operacyjne w każdym innym państwie członkowskim EASA?

Do 31 grudnia 2020 r. każde zezwolenie wydane przez państwo członkowskie jest ważne w pozostałej części Europy. Musisz najpierw złożyć deklarację (jeśli zamierzasz przeprowadzić operację objętą standardowym scenariuszem) lub otrzymać zezwolenie operacyjne od ULC.

W przypadku operacji objętej scenariuszem standardowym (STS) musisz przesłać do krajowych władz lotniczych, w których zamierzasz wykonywać operacje, kopię deklaracji oraz kopię potwierdzenia odbioru i kompletności. Następnie możesz rozpocząć operację zgodnie z wymaganiami standardowego scenariusza i zweryfikować strefę geograficzną opublikowaną przez ULC, w której prowadzona jest operacja.

W przypadku operacji nieobjętych standardowym scenariuszem w kategorii "szczególnej" jako operator drona musisz upewnić się, że środki łagodzące przedstawione w jego pierwotnej ocenie ryzyka są odpowiednie dla nowego środowiska, w którym planujesz działać lub, że jest konieczna ich aktualizacja. Następnie musisz dostarczyć ULC wniosek o planowanej operacji, który musi zawierać:

  • kopię zezwolenia na prowadzenie działalności wydanej przez ULC
  • lokalizację planowanej operacji

Odniesienie regulacyjne: art. 13 rozporządzenia UE 2019/947.

Jestem mieszkańcem spoza UE odwiedzającym Europę i planuję latać moim dronem w kategorii "szczególnej", czy muszę się zarejestrować?

Wszystkie operacje dronami prowadzone w państwach członkowskich EASA muszą być zgodne z rozporządzeniem w sprawie dronów, bez względu na narodowość operatora lub pilota. W związku z tym, jako rezydent spoza UE, jesteś również zobowiązany do zarejestrowania się w krajowym urzędzie lotnictwa pierwszego kraju UE, w którym zamierzasz prowadzić działalność.

Otrzymasz wówczas "numer rejestracyjny operatora drona", który należy umieścić w formie naklejki na wszystkich posiadanych dronach. Należy go również przesłać do "systemu zdalnej identyfikacji" posiadanego drona lub dronów. Po zarejestrowaniu w kraju przyjmującym, rejestracja operatora drona będzie ważna w całej Europie, a operator będzie zobowiązany do przestrzegania wszystkich przepisów rozporządzenia w sprawie dronów.

Jeśli zamierzasz prowadzić działalność w kategorii "szczególnej", musisz złożyć deklarację dotyczącą scenariusza standardowego lub wystąpić o zezwolenie operacyjne do krajowych władz lotniczych państwa członkowskiego (państw członkowskich) UE, w którym się zarejestrowałeś.

Jeśli chcesz prowadzić operacje w państwie członkowskim innym niż to, w którym się zarejestrowałeś, musisz postępować zgodnie z tą samą procedurą, co wszyscy inni obywatele państwa członkowskiego, w którym się zarejestrowałeś.

Odniesienie regulacyjne: Art. 41 ust. 1 i 2 rozporządzenia UE 2019/945.

Czy jako osoba niebędąca rezydentem UE moje kompetencje w kategorii "szczególnej" są uznawane w UE?

Biorąc pod uwagę, że nie ma jeszcze wzajemnego uznawania między EASA a innymi krajami, w dziedzinie dronów szkolenie lub kwalifikacje uzyskane w kraju zamieszkania nie będą akceptowane w UE. W związku z tym będziesz musiał przejść wymagane szkolenie, zanim będziesz mógł latać swoim dronem. W międzyczasie inne kraje mogą opracować przepisy, które mogą zostać uznane przez Komisję Europejską za równoważne z przepisami obowiązującymi w Europie. Informacje na temat przyszłego uznania zostaną opublikowane na stronie internetowej Komisji UE, gdy tylko zostaną sfinalizowane.

Co to jest LUC?

Certyfikat operatora lekkiego BSP (LUC) to certyfikat zatwierdzenia organizacyjnego. Operatorzy dronów mogą zwrócić się do krajowego urzędu lotnictwa cywilnego, w którym są zarejestrowani, o przeprowadzenie oceny ich organizacji w celu wykazania, że są w stanie samodzielnie ocenić ryzyko związane z operacją. Wymagania, które muszą wykazać operatorzy dronów, określono w części C rozporządzenia (UE) 2019/947. Gdy Krajowy Urząd Lotnictwa Cywilnego będzie usatysfakcjonowany, wyda certyfikat operatora lekkiego systemu bezzałogowego statku powietrznego (LUC) i przydzieli uprawnienia na podstawie poziomu doświadczenia. Uprawnienia mogą pozwolić organizacji na samodzielne autoryzowanie operacji bez konieczności ubiegania się o zezwolenie.

Uprawnienia mogą być jednym lub kilkoma z poniższych:

  • przeprowadzanie operacji objętych standardowymi scenariuszami bez składania deklaracji
  • samodzielne wydawanie zezwoleń na operacje prowadzone przez operatora drona i objęte PDRA bez konieczności ubiegania się o zezwolenie
  • samodzielnie autoryzowanie wszystkich operacji wykonywanych przez operatora drona bez konieczności ubiegania się o zezwolenie

Kto może ubiegać się o LUC?

Musisz być organizacją, aby móc ubiegać się o LUC, jednak możesz zlecić podwykonawstwo niektórych działań.

Odniesienie do przepisów: UAS.LUC.010.

Czy muszę uzyskać zezwolenie przed lotem dronem? (LUC)

Zależy to od uprawnień przyznanych przez Krajowy Urząd Lotnictwa Cywilnego.

Odniesienie regulacyjne: Artykuł 5 rozporządzenia UE 2019/947.

Jak długo ważny jest LUC?

Ważność LUC jest nieograniczona, o ile organizacja spełnia wymogi LUC. Licencja LUC może zostać cofnięta lub zrzeszona.

Odniesienie do przepisów: UASE.LUC.080 rozporządzenia UE 2019/947.

Jak wygląda proces ubiegania się o zezwolenie operacyjne?

W przypadku zamiaru przeprowadzenia operacji w określonej kategorii w państwie innym niż państwo, w którym jest się zarejestrowanym, należy najpierw uzyskać zezwolenie operacyjne od właściwego organu państwa, w którym jest się zarejestrowanym. Właściwy organ oceni ryzyko, określając, czy proponowane środki łagodzące i cele w zakresie bezpieczeństwa są odpowiednie do przeprowadzenia tego rodzaju operacji.

Następnie należy złożyć wniosek do właściwego organu państwa, w którym prowadzona jest działalność, o potwierdzenie prowadzenia działalności transgranicznej, dostarczając mu dowody na to, w jaki sposób stosuje się środki łagodzące w danej lokalizacji oraz w przypadku, gdy są one zgodne z lokalnymi warunkami.

Odniesienie regulacyjne Art. 13 rozporządzenia UE 2019/947

Jestem producentem dronów i muszę przetestować swój produkt w locie, aby uzyskać oznaczenie klasy. Czy muszę ubiegać się o specjalne zezwolenie na eksploatację?

Nie. Dron w fazie rozwoju można uznać za "zbudowany prywatnie", który może latać w podkategorii A3 "otwartej". W rzeczywistości "prywatnie zbudowany BSP" oznacza drona zmontowanego lub wyprodukowany na własny użytek konstruktora, z wyłączeniem BSP zmontowanych z zestawów części wprowadzonych do obrotu jako pojedynczy zestaw gotowy do montażu. W tym przypadku dron jest produkowany/montowany na użytek producenta

Drony z etykietą identyfikacyjną klasy C0-C6

Czy drony z etykietą identyfikacyjną klasy są dostępne w UE?

etykieta identyfikacyjna klasy C0 C6

Drony opatrzone etykietą identyfikacyjną klasy stopniowo pojawiają się na rynku. Obecność etykiety identyfikacyjnej klasy na dronie nie gwarantuje jednak jego zgodności z rozporządzeniem (UE) 2019/945 (R945). Oczekuje się, że zgodne drony będą pojawiać się w nowym roku.

Na samym początku niewielu zwracało uwagę na "klasyfikację" dronów, ale od 1 stycznia 2024 roku sytuacja ta ma ulec zmianie. Od tego momentu każdy dron operujący w europejskiej przestrzeni powietrznej (niebędący zabawką) będzie zobligowany do przestrzegania określonych standardów, zgodnie z wymogami zawartymi poniżej.

Kategoria Klasa Szczegóły
Otwarta A1 C0
etykieta identyfikacyjna klasy C0
 - waga poniżej 250 g
- maksymalna prędkość 19 m/s
- wysokości lotu ograniczona do 120 m
- konstrukcja zoptymalizowana pod kątem minimalizacji potencjalnych obrażeń w przypadku zderzenia z osobami trzecimi
- wyłącznie napęd elektryczny
- w przypadku aktywacji trybu podążania za BSP, dron utrzymuje odległość nie większą niż 50 metrów
- dokładana instrukcja obsługi i specyfikacja w zestawie
- notatka informująca o aktualnych ograniczeniach zgodnych z Rozporządzeniem 2019/947
C1
etykieta identyfikacyjna klasy C1		 - waga poniżej 900 g
- maksymalna prędkość 19 m/s
- na podsawie powyższych podpnktów ograniczenia dotyczące energii uderzenia w głowę człowieka przy maksymalnej prędkości i obciążeniu nie przekraczające 80J
- w przypadku aktywacji trybu podążania za BSP, dron utrzymuje odległość nie większą niż 50 metrów
- system umożliwiający pilotowi monitorowanie i kontrolowanie pułapu lotu, zapobiegając przekroczeniu 120 metrów nad miejscem startu lub nad obszarem
- konstrukcja zoptymalizowana pod kątem minimalizacji potencjalnych obrażeń w przypadku zderzenia z osobami trzecimi
- funkcja FAILSAFE w przypadku utraty łączności radiowej
- na dronie umieszczono informacje o hałasie jaki generuje
- wyłącznie napęd elektryczny
- niepowtarzalny numer seryjny dla drona
- wyposażony w system jednoznacznej zdalnej identyfikacji nadającym w otwartym protokole transmisji
- wyposażony w system świadomości przestrzennej
- system informujący pilota o energii w baterii i ostrzegający o jej niskim poziomie
- oświetlenie umożliwiające kontrolę BSP
- zielony stroboskop do lotów nocnych
- dokładana instrukcja obsługi i specyfikacja w zestawie
- notatka informująca o aktualnych ograniczeniach zgodnych z Rozporządzeniem 2019/947
Otwarta A2 C2
etykieta identyfikacyjna klasy C2		 - waga poniżej 4 kg
- system umożliwiający pilotowi monitorowanie i kontrolowanie pułapu lotu, zapobiegając przekroczeniu 120 metrów nad miejscem startu lub nad obszarem
- konstrukcja zoptymalizowana pod kątem minimalizacji potencjalnych obrażeń w przypadku zderzenia z osobami trzecimi
- dron posiadający tryb niskiej prędkości, który ogranicza prędkość względem ziemi do 3 m/s
- funkcja FAILSAFE w przypadku utraty łączności radiowej
- na dronie umieszczono informacje o hałasie jaki generuje
- wyłącznie napęd elektryczny
- niepowtarzalny numer seryjny dla drona
- wyposażony w system jednoznacznej zdalnej identyfikacji nadającym w otwartym protokole transmisji
- wyposażony w system świadomości przestrzennej
- system informujący pilota o energii w baterii i ostrzegający o jej niskim poziomie
- oświetlenie umożliwiające kontrolę BSP
- zielony stroboskop do lotów nocnych
- dokładana instrukcja obsługi i specyfikacja w zestawie
- notatka informująca o aktualnych ograniczeniach zgodnych z Rozporządzeniem 2019/947

Otwarta A3		 C3
etykieta identyfikacyjna klasy C3		 - waga poniżej 25 kg
- wymiar drona mniejszy niż 3 m
- system umożliwiający pilotowi monitorowanie i kontrolowanie pułapu lotu, zapobiegając przekroczeniu 120 metrów nad miejscem startu lub nad obszarem
- konstrukcja zoptymalizowana pod kątem minimalizacji potencjalnych obrażeń w przypadku zderzenia z osobami trzecimi
- funkcja FAILSAFE w przypadku utraty łączności radiowej
- na dronie umieszczono informacje o hałasie jaki generuje
- wyłącznie napęd elektryczny
- niepowtarzalny numer seryjny dla drona
- wyposażony w system jednoznacznej zdalnej identyfikacji nadającym w otwartym protokole transmisji
- wyposażony w system świadomości przestrzennej
- system informujący pilota o energii w baterii i ostrzegający o jej niskim poziomie
- oświetlenie umożliwiające kontrolę BSP
- zielony stroboskop do lotów nocnych
- dokładana instrukcja obsługi i specyfikacja w zestawie
- notatka informująca o aktualnych ograniczeniach zgodnych z Rozporządzeniem 2019/947
C4
etykieta identyfikacyjna klasy C4		 - waga poniżej 25 kg
- dron nie jest zdolny do automatycznego lotu, z wyjątkiem trybu awaryjnego
- dokładna instrukcja obsługi i specyfikacja w zestawie
- notatka informująca o aktualnych ograniczeniach zgodnych z Rozporządzeniem 2019/947
Szczególna STS-01 C5
etykieta identyfikacyjna klasy C5		 Klasa C5 pokrywa się z klasą C3, a jednocześnie:
- wymagany jest tryb awaryjny "LAND"
- nie wymaga się systemu świadomości przestrzennej
- tryb niskiej prędkości, który ogranicza prędkość względem ziemi do 5 m/s
- telemetria informująca o wysokości AGL lub punkcie startu
Szczególna STS-02 C6
etykieta identyfikacyjna klasy C6		 Klasa C6 pokrywa się z klasą C3, a jednocześnie:
- maksymalna prędkość względem ziemi do 50 m/s
- wyposażony w system GeoFence – pozwalający na  ustawienie blokady maksymalnej wysokości i odległości lotu
- wymagany jest tryb awaryjny "LAND"
- posiada system umożliwiający programowanie toru lotu
- system informujący pilota o jakości łącza radiowego i ostrzegający o zagrożeniu przerwania połączenia
- telemetria dostarcza informacje o bieżącym położeniu BSP w przestrzeni, jego prędkości oraz wysokości nad poziomem terenu (AGL) lub punktem startu
Certyfikowana - obecnie nie istnieje, więcej informacji pojawi się w 2024 roku

Organy nadzoru rynku są odpowiedzialne za zapewnienie, że drony wprowadzane do obrotu w Unii posiadające etykietę identyfikującą klasę są zgodne z normą R945. Jednak jako użytkownik, osoba fizyczna będziesz musiał podjąć środki w celu uzyskania wystarczającej pewności, że korzystasz z drona zgodnego z przepisami.

W jaki sposób producent powinien wykazać zgodność z rozporządzeniem UE?

Drony podlegają wielu unijnym przepisom harmonizacyjnym (np. dyrektywie 2014/53/UE w sprawie urządzeń radiowych, dyrektywie maszynowej 2006/42/WE). Obowiązkiem użytkownika jest zidentyfikowanie wszystkich obowiązujących przepisów i wykazanie zgodności z tymi przepisami przy użyciu procedur określonych w każdym z nich.Drony oznaczone etykietą identyfikacyjną klasy podlegają unijnym przepisom określonym w rozdziale II rozporządzenia (UE) 2019/945 (R945). Należy wykazać zgodność drona z wymogami R945, stosując jedną z procedur określonych w art. 13 R945. Poniższa tabela określa procedurę dostępności dla każdej klasy dronów:

  C0
etykieta identyfikacyjna klasy C0
 C1
etykieta identyfikacyjna klasy C1
 C2
etykieta identyfikacyjna klasy C2
 C3
etykieta identyfikacyjna klasy C3
 C4
etykieta identyfikacyjna klasy C4
 C5
etykieta identyfikacyjna klasy C5
 C6
etykieta identyfikacyjna klasy C6
Wewnętrzna kontrola produkcji (Część 7 R945) X       X X X
Badanie typu UE i zgodność z typem w oparciu o wewnętrzną kontrolę produkcji (Część 8 R945) X X X X X X X
Zgodność oparta na pełnym zapewnieniu jakości (Część 9 R945) X X X X X X X

Badanie typu UE i zgodność oparta na pełnym zapewnieniu jakości wymagają interwencji jednostki notyfikowanej. Strona internetowa NANDO zawiera wykaz organizacji oceny zgodności notyfikowanych zgodnie z R945.

Po wykazaniu zgodności drona ze wszystkimi obowiązującymi przepisami należy:

  • sporządzić deklarację zgodności UE zgodnie z częścią 11 lub 12 R945, odnosząc się do rozporządzenia (UE) 2019/945 i innych mających zastosowanie przepisów
  • dostarczyć kopię deklaracji zgodności UE (lub jej uproszczoną wersję) z dronem, na tej kopii musi być opatrzony numer seryjny drona
  • umieścić oznakowanie CE na dronie

Produkty te podlegają kontroli krajowych organów nadzoru rynku odpowiedzialnych za różne obowiązujące przepisy.

Skąd jako jednostka mam wiedzieć, co jest ważne w etykiecie identyfikacyjnej?

Chociaż organy nadzoru rynku są odpowiedzialne za zapewnienie, aby drony wprowadzane do obrotu w Unii z etykietą identyfikacyjną klasy były zgodne zrozporządzeniem (UE) 2019/945 (R945), jako użytkownik, osoba fizyczna, powinieneś podjąć następujące środki w celu uzyskania wystarczającej pewności, że dron, który zamierzasz użytkować w kategorii otwartej jest zgodny z R945:

  • zakup drona w wiarygodnym sklepie lub na rynku internetowym (w szczególności unikaj kupowania drona online bezpośrednio spoza Europy, ponieważ może on nie być zgodny z przepisami UE)
  • zweryfikuj obecność ważnej etykiety identyfikacyjnej klasy zgodnie z R945: logo musi mieć dokładny kształt określony na poniższym rysunku, gdzie "0" jest zastąpione numerem klasy (np. "1"). Jakiekolwiek inne logo nie będzie stanowiło ważnej etykiety identyfikacyjnej klasy pozwalającej na użytkowanie drona w kategorii otwartej lub w ramach deklaracji.

etykieta identyfikacyjna klasy C0

  • zweryfikuj oznakowanie CE na BSP i obecność deklaracji zgodności UE w opakowaniu
  • sprawdź, czy deklaracja zgodności odnosi się do R945 i zawiera numer seryjny drona
  • upewnij się, czy dron zapewnia następujące funkcje:

 

  C0
etykieta identyfikacyjna klasy C0
 C1
etykieta identyfikacyjna klasy C1
 C2
etykieta identyfikacyjna klasy C2
 C3
etykieta identyfikacyjna klasy C3
 C4
etykieta identyfikacyjna klasy C4
 C5
etykieta identyfikacyjna klasy C5
 C6
etykieta identyfikacyjna klasy C6
Maksymalna waga poniżej 250g X            
Maksymalna waga poniżej 900g   X          
Maksymalna waga poniżej 4 kg     X        
Maksymalna waga poniżej 25 kg       X X X X
Tryb niskiej prędkości (< 3 m/s), z wyjątkiem stałopłatów     X        
Tryb niskiej prędkości (< 5 m/s), chyba że jest na uwięzi           X  
Wskazanie emisji hałas   X X X   X X
Funkcja bezpośredniej zdalnej identyfikacji   X X X   X X
Funkcja świadomości geograficznej   X X X      
Ostrzeżenie o niskim poziomie naładowania baterii   X X X   X X
System zakończenia lotu, chyba że jest na uwięzi           X X
Funkcja ograniczenia lotu poza daną lokalizację ( dron nie poleci dalej niż ustawiono)             X
Informacje o pozycji drona, prędkości i wysokości           X X

Jakie są obowiązki importerów i dystrybutorów?

Obowiązki importerów i dystrybutorów określono w art. 8 i 9 rozporządzenia (UE) 2019/945 (R945). Sekcje 3.3 i 3.4 niebieskiego przewodnika zawierają dodatkowe informacje. Jednym z tych obowiązków jest zapewnienie, aby dron wprowadzany do obrotu był opatrzony etykietą identyfikacyjną klasy, gdy jest to wymagane, tj. gdy jest przeznaczony do użytku w kategorii otwartej lub w ramach deklaracji. W związku z tym, jeżeli jest jasne, że docelowa grupa klientów będzie używać drona w kategorii otwartej lub w ramach deklaracji, importerzy i dystrybutorzy powinni zapewnić, że udostępniają takiej grupie klientów wyłącznie drony z etykietą identyfikacyjną klasy. Drony udostępniane bez etykiety identyfikującej klasę muszą być wyraźnie skierowane do klientów zamierzających działać w określonej kategorii.

Czy drony z etykietą identyfikacyjną klasy muszą działać w określonej kategorii?

Operator prowadzący operację w określonej kategorii musi wykazać, że wykorzystywany dron jest zgodny z wymogami technicznymi określonymi w zezwoleniu operacyjnym wydanym przez właściwy organ. Wymogi techniczne zależą od poziomu ryzyka operacji. W przypadku operacji o niższym ryzyku (np. SAIL I i II zgodnie z SORA) właściwy organ może zaakceptować drona z etykietą identyfikacyjną klasy.

Co może mi się stać, jeśli kupię drona z nieprawidłowym oznaczeniem klasy?

Tylko drony zgodne z rozporządzeniem (UE) 2019/945 (R945) są bezpieczne i dlatego mogą być użytkowane w kategorii otwartej (chyba że dron został zbudowany prywatnie). Korzystanie z drona w kategorii otwartej bez etykiety identyfikacyjnej klasy lub jeśli nie jest on zgodny z R945, może narazić inne osoby na ryzyko i może być egzekwowane przez prawo. Aby uzyskać pewność, że używany dron jest zgodny z przepisami, należy zastosować środki opisane w powyższym artykule.

Podsumowanie

Przekazujwmy w twoje ręcę tą ogromną dawkę wiedzy, abyś mógł zrozumieć i przestrzegać przepisów prawnych dotyczących lotu, prywatności i innych czynności dotyczących BSP w 2024 roku. Regulacje te mają na celu utrzymanie bezpieczeństwa, prywatności czy ochrony interesów publicznych. Przepisy dzielą się na kategorię otwartą i szczególną, definiując operatora drona, rodzaje dronów czy określają, kiedy dron jest uznawany za zabawkę albo gdzie można nim latać. Warto wspomnieć o etykietach identyfikacyjnych klasy C0-C6, które dogłębnie zostały omówione w artykule, a będą odgrywać kluczową rolę w 2024 roku.

Mamy nadzieję, że z pomocą tego artykułu znasz już odpowiedzi na nurtujące Cię pytania, oczywiście w razie pytań służymy pomocą i zachęcamy do kontaktu.

 

Skontaktuj się z nami

 

Autor
Bartłomiej Rasztar
Redaktor specjalizujący się od 4 lat w dziedzinie e-commerce. Magister kierunku Zarządzanie - Marketing i Social Media. Pasjonat sportu, ekstremalnych przeżyć i wyzwań, którymi dzieli się na swoim Instagramie. Zainspirowany wykorzystaniem technologii w celu pokazywania świata w fascynujący i ciekawy sposób.
Pokaż więcej wpisów z Grudzień 2023
pixel