Latanie dronem w Chorwacji – co powinieneś wiedzieć?
Coraz więcej osób zabiera drona na zagraniczne wyjazdy – nie tylko w celach komercyjnych, ale też po to, by zarejestrować własne ujęcia z wakacji. Chorwacja podlega europejskim regulacjom lotniczym (EASA), co oznacza, że przepisy są w dużej mierze ujednolicone z innymi państwami Unii Europejskiej. To dobra wiadomość dla tych, którzy już wcześniej latali dronem np. w Hiszpanii, Włoszech czy Niemczech – część wymagań będzie dla nich znajoma. Zła wiadomość? Chorwacja ma również swoje własne ograniczenia i wymagania, których nieprzestrzeganie może skutkować wysokimi mandatami lub nawet konfiskatą sprzętu.
Czy w Chorwacji można latać dronem?
Zacznijmy od najprostszej kwestii: czy można w ogóle wwieźć drona do Chorwacji? Tak, można – i nie potrzeba do tego żadnych dodatkowych zgód czy dokumentów celnych, o ile dron ma charakter urządzenia osobistego i nie jest przeznaczony do sprzedaży. Transport drona (zarówno w bagażu rejestrowanym, jak i podręcznym) jest legalny, pod warunkiem że spełniasz normy bezpieczeństwa linii lotniczej, z którą podróżujesz – szczególnie jeśli chodzi o przewóz akumulatorów litowo-jonowych.
Nie musisz zgłaszać samego faktu posiadania drona na granicy. Nie musisz też uzyskiwać specjalnych zezwoleń tylko po to, by urządzenie przekroczyło z Tobą granicę. Ale uwaga – samo wwożenie sprzętu to jedno, a jego użytkowanie na miejscu to zupełnie inna historia. Jeśli dron jest wyposażony w kamerę, niezależnie od jego masy, wymaga rejestracji operatora – nawet jeśli planujesz wykonać tylko kilka lotów rekreacyjnych. Zgodnie z unijnym prawem lotniczym (EASA), operator drona musi być zarejestrowany w kraju swojego stałego pobytu lub siedziby – i to właśnie ten numer operatora obowiązuje w całej Unii Europejskiej, również w Chorwacji.
Jeśli zarejestrowałeś się wcześniej w Polsce, nie musisz powtarzać tego procesu przed wyjazdem. Wystarczy, że posiadasz aktywny numer operatora oraz obowiązkowe oznaczenia na dronie (w formie etykiety lub QR kodu).
Jakie są obostrzenia w Chorwacji dotyczące dronów?
Chorwacja stosuje podział na trzy główne kategorie operacji bezzałogowych statków powietrznych: otwartą (open), szczególną (specific) i certyfikowaną (certified). Większość użytkowników turystycznych i rekreacyjnych będzie latać w ramach kategorii otwartej, która nie wymaga uzyskiwania zezwoleń, o ile spełnione są określone warunki. W Chorwacji możesz legalnie latać dronem w kategorii „open”, jeśli:
- dron waży mniej niż 25 kg,
- nie przekraczasz wysokości 120 m nad ziemią,
- latasz w zasięgu wzroku (VLOS),
- unikasz lotów nad zgromadzeniami ludzi,
- nie naruszasz zakazanych lub kontrolowanych stref powietrznych.
W Chorwacji trzeba również uważać na strefy wyłączone z ruchu dronów, których jest sporo – zwłaszcza w sezonie wakacyjnym. Ograniczenia obejmują m.in.:
- okolice lotnisk – także małych, prywatnych lotnisk,
- bazy wojskowe i obiekty strategiczne,
- parki narodowe (np. Plitwickie Jeziora czy Krka),
- centra dużych miast w okresie wzmożonego ruchu turystycznego.
Zanim wzbijesz się w powietrze, warto sprawdzić mapy przestrzeni powietrznej. W Polsce najpopularniejszą aplikacją jest DroneTower, ale jej chorwackim odpowiednikiem jest AMC Portal (amc-en.crocontrol.hr), który zawiera aktualne dane o przestrzeni powietrznej. Jest to obowiązkowe źródło przed każdym lotem. Aplikacja nie tylko pokazuje strefy zakazane i czasowo ograniczone, ale też pozwala zgłaszać loty w kategorii szczególnej – jeśli planujesz bardziej zaawansowaną operację. Warto również pamiętać, że lokalne władze i służby porządkowe w Chorwacji mają prawo do przeprowadzenia kontroli. Jeśli nie przestrzegasz przepisów, możesz zostać ukarany mandatem. W skrajnych przypadkach możliwe jest, także zatrzymanie drona.
Filmowanie ludzi i ochrona prywatności – co mówi chorwackie prawo?
Latanie dronem w Chorwacji jest możliwe zgodnie z unijnymi przepisami EASA, ale trzeba pamiętać, że samo nagrywanie osób prywatnych podlega już nieco innym regulacjom. Chorwacja stosuje bowiem unijne prawo dotyczące ochrony danych osobowych (RODO/GDPR), a to oznacza, że rejestrowanie wizerunku osób trzecich bez ich wiedzy i zgody może naruszać ich prawo do prywatności.
W praktyce oznacza to, że:
- nie powinieneś nagrywać ludzi w sposób umożliwiający ich identyfikację, chyba że wcześniej uzyskałeś ich zgodę (pisemną lub ustną),
- publikowanie takich materiałów w internecie (np. na YouTube, Instagramie) bez odpowiedniej zgody może skutkować roszczeniami cywilnymi lub skargą do chorwackiego odpowiednika UODO,
- nagrywanie osób w miejscach prywatnych (np. na terenie hotelu, plaży hotelowej, prywatnego domu) może być traktowane jako poważne naruszenie prywatności.
Jak przygotować się do lotów dronem w Chorwacji?
Jeśli planujesz zabrać drona na wakacje do Chorwacji, warto wcześniej zadbać nie tylko o formalności, ale też o kwestie czysto praktyczne:
1. Sprawdź pogodę i warunki wiatrowe. Korzystaj z aplikacji pogodowych, które oferują prognozy dla pilotów dronów, np. UAV Forecast czy Windy.
2. Miej przy sobie podstawowe akcesoria. Dodatkowe śmigła, zapasowe baterie, powerbank, mata startowa.
3. Zapisuj loty i lokalizacje. Prowadzenie dziennika lotów może nie tylko pomóc w ewentualnych kontrolach, ale też ułatwić Ci planowanie kolejnych dni.
4. Szanuj prywatność innych. Unikaj lotów w zatłoczonych plażach czy przy prywatnych domach – i nie rejestruj niczego, czego sam nie chciałbyś zobaczyć u kogoś innego na ekranie.
5. Przygotuj plan awaryjny. Zaplanuj awaryjne procedury i ustaw limity powrotu do punktu startowego. Zadbaj też o aktualizację oprogramowania drona przed wyjazdem.
Podsumowanie
Czy w Chorwacji można latać dronem? Tak, ale tylko jeśli znasz i przestrzegasz obowiązujących reguł. Sam fakt posiadania rejestracji operatora w Polsce nie daje Ci wolnej ręki. Przed każdym lotem musisz upewnić się, że nie naruszasz lokalnych ograniczeń przestrzeni powietrznej ani zasad wynikających z kategorii operacyjnej Twojego drona.
