Latanie dronem w Portugalii – co powinieneś wiedzieć?

Portugalia to nie tylko kraj słonecznych plaż i imponujących klifów, ale również miejsce do tworzenia ujęć z lotu ptaka. Zanim jednak uruchomisz drona nad oceanem czy w górach Serra da Estrela, warto poznać lokalne przepisy. Portugalskie regulacje lotów BSP (bezzałogowych statków powietrznych) są spójne z unijnymi wytycznymi EASA, ale zawierają też swoje specyfiki – szczególnie jeśli planujesz latać w miastach, nad zabytkami czy w parkach narodowych. W tym wpisie znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje, które pozwolą Ci cieszyć się lataniem legalnie, bezpiecznie i bez stresu.

Latanie dronem w Portugalii – co powinieneś wiedzieć?

Używanie dronów na terenie Portugalii jest legalne, pod warunkiem ścisłego przestrzegania przepisów. Zarówno osoby prywatne, jak i operatorzy komercyjni muszą stosować się do zasad określonych przez unijne rozporządzenia EASA oraz lokalne regulacje portugalskiego urzędu lotnictwa cywilnego – ANAC. Wymogi obejmują obowiązek rejestracji operatora drona, oznaczenia urządzenia, ograniczenia przestrzenne i wysokościowe, a także podstawowe szkolenie teoretyczne.

Czy w Portugalii można legalnie latać dronem?

Tak, latanie dronem w Portugalii jest dozwolone, o ile odbywa się zgodnie z obowiązującym prawem. Regulacje oparte są na unijnym systemie klasyfikacji operacji bezzałogowych statków powietrznych i dzielą loty na trzy kategorie: otwartą, szczególną oraz certyfikowaną. Każda z nich nakłada inne wymagania, zależne od poziomu ryzyka i charakterystyki operacji.
Kategoria otwarta jest najbardziej powszechną formą użytkowania dronów – dotyczy ona lotów rekreacyjnych oraz prostych zadań komercyjnych. Wyróżnia się trzy podkategorie:

• A1 – loty blisko ludzi, ale bez przelotu nad zgromadzeniami; dopuszczalne są lekkie drony do 250 g.
  
• A2 – loty z zachowaniem odległości co najmniej 30 metrów od osób postronnych lub 5 metrów w trybie niskiej prędkości; dron nie może ważyć więcej niż 4 kg.
  
• A3 – loty w miejscach odizolowanych, z dala od ludzi i budynków; dopuszczalna masa drona do 25 kg.

W każdej z tych podkategorii obowiązuje limit wysokości do 120 metrów oraz konieczność zachowania kontaktu wzrokowego z urządzeniem (VLOS).

Kiedy trzeba się zarejestrować jako operator?

Rejestracja operatora BSP jest obowiązkowa, jeśli spełniony jest choć jeden z poniższych warunków:

• dron waży powyżej 250 g,
  
• urządzenie wyposażone jest w kamerę lub inne narzędzie do rejestracji danych,
  
• sprzęt wykorzystywany jest w celach zawodowych, niezależnie od jego masy.

Rejestracji dokonuje się w państwie zamieszkania lub stałego pobytu – oznacza to, że jeśli operator zarejestrował się już w Polsce (np. przez system ULC), nie musi ponawiać tej czynności w Portugalii. Numer operatora BSP obowiązuje w całej Unii Europejskiej i powinien być trwale oraz czytelnie umieszczony na każdym używanym dronie.

Jakie są ograniczenia przestrzenne i techniczne?

W Portugalii obowiązują następujące ograniczenia:

• Wysokość lotu: do 120 metrów nad ziemią (AGL),
  
• Zasięg: operator musi mieć drona w polu widzenia (VLOS),
  
• Odległość od osób: zgodna z kategorią lotu A1–A3,
  
• Strefy zakazane: 8 km wokół lotnisk, zakaz lotów nad portami, elektrowniami, obiektami wojskowymi, rafineriami,
  
• Ochrona prywatności: zakazane jest filmowanie osób bez ich wyraźnej zgody – naruszenie tych przepisów może skutkować odpowiedzialnością cywilną lub karną.

Gdzie można latać dronem w Portugalii?

Legalne loty dronem są możliwe na wielu obszarach, ale nie wszędzie. Dopuszczalne są m.in.:

• tereny rolnicze i wiejskie,
  
• plaże poza sezonem turystycznym, jeśli nie ma ludzi w pobliżu,
  
• klify, wzgórza i pola,
  
• lasy i parki, o ile lokalne władze nie wprowadziły zakazu.

Bezwzględny zakaz lotów obowiązuje:

• na terenie Parku Narodowego Peneda-Gerês oraz innych obszarach objętych programem Natura 2000,
  
• nad zabytkami wpisanymi na listę UNESCO (np. klasztor w Alcobaça, wieże Clérigos w Porto),
  
• w centrach dużych miast – takich jak Lizbona czy Porto – bez indywidualnego zezwolenia,
  
• nad zgromadzeniami publicznymi, koncertami i wydarzeniami masowymi.

Dobrą praktyką jest korzystanie z portugalskiej mapy przestrzeni powietrznej Voa na Boa, która umożliwia szybkie sprawdzenie, czy lot w danym miejscu jest dozwolony.

Czy trzeba mieć ubezpieczenie?

Ubezpieczenie OC drona nie jest obowiązkowe w kategorii otwartej, jednak stanowczo się je zaleca – zwłaszcza w przypadku lotów nad terenami zamieszkanymi lub przy użyciu sprzętu o masie powyżej 500 g. W przypadku operacji komercyjnych i w kategorii szczególnej ubezpieczenie jest wymagane i musi być zgodne z unijnym rozporządzeniem dotyczącym odpowiedzialności cywilnej operatorów BSP.

Ważne informacje w pigułce

Turyści planujący latanie dronem za granicą, którzy chcą używać drona w Portugalii, powinni pamiętać o kilku obowiązkach:

• rejestracja operatora (jeśli nie została dokonana wcześniej),
  
• ukończenie szkolenia online zgodnego z kategorią otwartą,
  
• trwałe oznaczenie drona numerem operatora,
  
• posiadanie elektronicznego certyfikatu szkoleniowego,
  
• sprawdzenie, czy dron spełnia wymogi jednej z klas C0–C4.

W praktyce najczęściej wykorzystywane wśród turystów drony DJI (np. DJI Avata 2, DJI Mini 4 Pro czy DJI Air 3S) spełniają większość wymagań portugalskiego prawa, ale warto indywidualnie sprawdzić klasę urządzenia oraz tryb lotu przed każdym startem.

Co grozi za naruszenie przepisów?

Nieprzestrzeganie przepisów może skutkować poważnymi konsekwencjami administracyjnymi i finansowymi. Najczęstsze wykroczenia to:

• brak rejestracji operatora,
  
• loty w strefie zakazanej,
  
• filmowanie bez zgody osób trzecich,
  
• latanie nocą bez zezwolenia,
  
• przekroczenie dopuszczalnej wysokości.

Kary mogą wynosić od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy euro. W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak stworzenie zagrożenia dla życia lub mienia, sprawa może trafić do sądu, a operator odpowiada wtedy również na gruncie prawa karnego.

Podsumowanie

Portugalia otwiera się na operatorów dronów, ale tylko tych, którzy znają i respektują obowiązujące przepisy. Kluczowe zasady to m.in.: rejestracja operatora (jeśli jeszcze jej nie dokonałeś), ograniczenia wysokościowe (do 120 m), zakaz lotów nad tłumami i obiektami chronionymi, a także poszanowanie prywatności osób trzecich. Korzystając z mapy Voa na Boa i oznaczając drona numerem ID, zyskujesz nie tylko zgodność z prawem, ale i spokój ducha. Bez względu na to, czy jesteś turystą, vlogerem czy profesjonalnym operatorem – lepiej przygotować się przed startem, niż tłumaczyć się po locie.